السماوی أحد الشعراء العرب المعاصرین الذین استأثرت تجربتهم الشعریة بقدر کبیر من الاهتمام والاحتفاء فی استخدام الرمز بوعی واستهداف. فالرمز لدیه عبارة عن فواصل من التجلیات والتداعیات یملأ بها الشاعر ما یفیض لدیه من الصور والمعانی المتدفقة والمفاهیم المزدحمة ضمن السیاق الذی یسیر فیه مجری القصیدة. اجتمعت لدی السماوی حصیلة کبیرة من الرموز فی مسیرته الشعریة الطویلة، وکانت أبرز هذه الرموز هی موجودات ال...

یعد الـموتیف فی الشعر من الظواهر التی تستخدم لفهم النص الأدبی؛ ولا یقوم فقط على مجرد التکرار فی السیاق الشعری، بل ما یترکه هذا التکرار من أثر انفعالی فی نفس الـمتلقی. وقد حاول الشاعر العراقی یـحیى السماوی أن یجعل من الـموتیف أداة جمالیة تخدم الـموضوع الشعری، وتؤدی وظیفة جمالیة تساعد على إثراء‌ الدلالات، و تکشف عن الإلـحاح أو التأکید الذی یسعى إلیه. و من أهم موتیفاته التی تحمل دلالات وثیقة الصلة...

منطقه خاورمیانه در قرن بیستم با مشکلات سیاسی اجتماعی بسیاری مواجه بود و کشور عراق از این مساله مستثنی نشده بلکه از وضع سیاسی حاکم بر منطقه خسارتهای بیشتری هم متحمل شده است.اشغال عراق توسط انگلیس، قیمومت انگلستان ، جنگ جهانی اول و دوم ، از جمله مسایلی هستند که در قرن بیستم اوضاع عراق را تحت تاثیر قرار داد. اوضاع اجتماعی به تبع اوضاع سیاسی چندان رضایت بخش نبود و مسائلی چون جهل و بیسوادی ، فقر، نب...

لعبت الأسطورة فی الشعر العربی المعاصر دوراً هاماً و خطیراً کجزءٍ من التراث الانسانی حیث مال إلیها الشعراء و أکثروا من استعمالها و توظیفها فی نصوصهم الشعریّة و اعتمدوا علیها بدیلا من الإستعارة التقلیدیّة و سرعان ما أصبحت الإستفادة من إمکانیّات التراث الأسطوری جزءاً لا یتجزّأ من مهمة الشاعر العربی المعاصر. لذلک تتعاطی هذه المقالة البحث عن أسطورة أودیب و کیفیّة توظیفها فی أشعار ثلاثة من الشعراء العرب المعاص...

رمز، وسیله ای الهامی و از بارزترین ابزار تصویرگری شعر است که شاعر معاصر از طریق پشتکار مداومش در ورای کشف ابزار بیان زبانی از آن بهره می جوید، که زبان شعریش به آن می بخشد و قادر بر الهام، نسبت به آنچه که معیّن و توصیف عواطف و احساساتش و نیز دور بودن دیدگاه متفاوت شعریش سخت می کند. شاید خطری که حدود شعر رمزی را تهدید می کند تجمید آن باشد که حول محور مدلول معین و مشخصی می چرخد؛ بدین جهت که در صورت...